Mặc dù vậy, robot cũng hứa hẹn sẽ giúp GDP toàn cầu gia tăng thêm 5.000 tỷ USD vào năm 2030. Theo nghiên cứu mới của hãng phân tích Oxford Economics, đến năm 2030, các robot có thể thay thế đến 20 triệu việc làm sản xuất, gần 10% số việc làm trong ngành sản xuất trên toàn thế giới.
Trong khi việc tự động hóa sẽ giúp thúc đẩy toàn bộ nền kinh tế, nhiều khả năng nó sẽ tạo ra sự bất bình đẳng lớn hơn khi các lao động mất việc làm sẽ tập trung trong một số ngành nghề và quốc gia nhất định.
Theo ước tính của báo cáo, trung bình mỗi robot công nghiệp mới có thể loại bỏ khoảng 1,6 lao động trong ngành sản xuất, với những lĩnh vực cần đến ít kỹ năng nhất sẽ bị ảnh hưởng nặng nề hơn.
Tương tự như vậy, các khu vực với nhiều lao động có kỹ năng thấp hơn, nhiều khả năng sẽ có nền kinh tế yếu kém hơn và tỷ lệ thất nghiệp cao hơn, cũng như chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề hơn do mất việc làm vào tay robot.
Những lao động này, sau khi bị mất việc trong lĩnh vực sản xuất, sẽ chuyển sang các công việc mới trong ngành vận tải, xây dựng, bảo trì, bảo dưỡng hoặc các công việc văn phòng – đây sẽ là những ngành nghề tiếp theo chịu ảnh hưởng của việc tự động hóa.
Tính trung bình, mỗi robot được lắp đặt thêm trong những khu vực có lao động kỹ năng thấp có thể dẫn đến tỷ lệ mất việc làm cao gần gấp đôi những khu vực có lao động kỹ năng cao hơn trong cùng quốc gia.
Báo cáo của Oxford Economics cho rằng, những công việc càng có tính lặp lại cao hơn, càng chịu nhiều rủi ro bị thay thế hoặc loại bỏ bởi robot.
Trong khi đó, báo cáo cũng cho rằng, những công việc đòi hỏi nhiều đam mê hơn, nhiều sáng tạo hơn và các kỹ năng xã hội sẽ vẫn tiếp tục được con người thực hiện “trong hàng thập kỷ nữa.”
Theo tính toán của báo cáo, khoảng 1,7 triệu việc làm đã bị mất do robot từ năm 2000 cho đến nay, bao gồm 400.000 lao động ở châu Âu, 260.000 lao động ở Mỹ và khoảng 550.000 lao động ở Trung Quốc.
Hãng nghiên cứu này cũng dự báo rằng Trung Quốc sẽ là nơi có khả năng tự động hóa cao nhất, với khoảng 14 triệu robot công nghiệp vào năm 2030.
Những điểm sáng của tương lai
Bên cạnh những dự báo bi quan về lượng việc làm có thể mất đi, báo cáo của Oxford Economics cũng có những góc nhìn đáng chú ý khác. Báo cáo nhấn mạnh đến việc gia tăng GDP và lượng công việc mới.
Ước tính, khi lượng robot lắp đặt trên toàn cầu gia tăng 30%, nó sẽ giúp tạo ra thêm khoảng 5.000 tỷ USD cho GDP toàn cầu. Ngoài ra ở mức độ toàn cầu, số lượng công việc mới do robot tạo ra sẽ có tốc độ tương đương lượng việc làm mà nó lấy mất.
Nguồn: Genk/ Bloomberg, BBC