Xác một con tàu hơi nước của Đức bị đánh chìm vào cuối Thế chiến Thứ hai đã được các thợ lặn tìm thấy – và những chiếc thùng trên con tàu đắm này có thể chứa một kho báu đáng giá: đồ đạc quý giá của Căn phòng Hổ phách từ thế kỷ 18 bị thất lạc cho đến nay do binh lính Đức đã cướp đi từ một cung điện hoàng gia Nga.
Căn phòng hổ phách được phục chế hiện nay tại Cung điện mùa Đông, thành phố Saint Petersburg. (Ảnh: Wikimedia Commons)
Con tàu đắm được tìm thấy ở phía Bắc thị trấn ven biển Ustka của Ba Lan, ở độ sâu 88 mét, sau hơn một năm tìm kiếm nó dưới đáy biển Baltic, Tomasz Stachura, người dẫn đầu cuộc khám phá cho biết. Stachura là một trong những người sáng lập đội lặn Baltictech.
Tàu hơi nước SS Karlsruhe dài 60m đã tham gia cuộc di tản quy mô lớn của quân Đức ở Đông Phổ vào tháng 4 năm 1945. Cuộc di tản được Bộ chỉ huy Quân đội Đức Quốc xã đặt tên là Chiến dịch Hannibal, diễn ra khi Hồng quân Liên Xô tiến về phía Tây.
Vào ngày 12 tháng 4, tàu Karlsruhe trở thành con tàu cuối cùng của Đức rời Königsberg – nay là Kaliningrad thuộc Nga; các phần khác của Đông Phổ trở thành một phần của Litva và Ba Lan sau chiến tranh. Tàu hơi nước hướng về phía Tây, nhưng nó đã bị máy bay chiến đấu của Liên Xô đánh chìm vào ngày hôm sau.
Một số nhà sử học từ lâu đã cho rằng nhiều thùng được chất lên tàu chứa những tài sản của Căn phòng Hổ phách nổi tiếng, một căn phòng được trang trí lộng lẫy tại một cung điện của Nga, đã bị quân Đức lấy cướp và sau đó đã hoàn toàn thất lạc trong Thế chiến Thứ hai, Stachura nói với Live Science trong một email.
Ông nói: “Sự thật là nếu người Đức lấy thứ gì đó có giá trị từ Königsberg, thì Karlsruhe là lựa chọn cuối cùng của họ’’.
Tàu hơi nước Karlsruhe trùng tên với một tàu chiến Đức bị đánh chìm năm 1940 và được tìm thấy vào tháng trước ngoài khơi Na Uy; cả hai con tàu đều được đặt tên theo một thành phố ở Đức. (Tín dụng hình ảnh: Baltictech / Tomasz Stachura)
Căn phòng hổ phách
Căn phòng hổ phách là quà của vua nước Phổ là Friedrich Wilhelm I tặng cho Nga hoàng Pie Đại Đế trong năm 1716. Từ năm 1701 cho đến năm 1709 căn phòng này được các thợ cả về hổ phách làm tại Danzig (thành phố Gdansk ngày nay của Ba Lan) và Konigsberg (thành phố Kaliningrad ngày nay của Nga), sau đó được lắp đặt trong lâu đài Charlottenburg (Đức).
Tường của căn phòng được dát toàn bộ bằng hổ phách và cũng còn được gọi là “kỳ quan thứ tám của thế giới”. Nga hoàng Pie Đại Đế rất ngưỡng mộ căn phòng này, sau khi được tặng ông đã cho người mang về Sankt-Peterburg (Nga). Căn phòng sau đó được lắp đặt trong Cung điện Mùa Đông (Viện bảo tàng Hermitage).
Căn phòng rộng 55m2, các bức tường được lắp ghép từ các tấm hổ phách dài 5m. Tổng cộng hơn 6 tấn hổ phách được ghép một cách nghệ thuật từ hơn 100.000 miếng hổ phách. Các tấm ghép hổ phách quả thật là các tác phẩm nghệ thuật quý giá. Ngày nay, United Press International (UPI) đưa tin những kho báu này được ước tính có giá trị lên tới 500 triệu USD.
Căn phòng hổ phách bị Đức Quốc xã cướp đi trong Chiến tranh thế giới thứ hai và biến mất sau đó. Số phận của căn phòng hổ phách cho tới nay vẫn còn là một bí mật và việc tìm kiếm căn phòng này là một trong những công cuộc tìm kiếm kho báu lớn nhất thế giới.
Chiếc tàu đắm bí ẩn
Để tìm kiếm xác con tàu hơi nước Karlsruhe, đội thợ lặn Ba Lan đã tham khảo chéo các địa điểm dưới nước được các ngư dân cho biết, sau đó họ đã giăng lưới với các vị trí mà họ biết rằng có tàu đắm đã bị máy bay chiến đấu của Liên Xô bắn chìm theo mô tả trong hồ sơ quân sự, Stachura nói.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng sonar để xác định vị trí 22 xác tàu phù hợp với kích thước của con tàu và lặn đến những điểm đó. Vào ngày 24 tháng 9 năm 2020, họ đã xác định được tàu Karlsruhe do mũi tàu đặc biệt của nó khi các thợ lặn bơi đến xác tàu lần thứ ba, ông nói.
Con tàu đã rời Königsberg vào tối ngày 12 tháng 4 với hơn 1.000 người tị nạn và 360 tấn (326 tấn) hàng hóa trên tàu; nhưng nó đã bị trúng ngư lôi của máy bay chiến đấu Liên Xô thả vào sáng ngày 13 tháng 4, và chỉ có 113 người sống sót.
Stachura cho biết xác tàu còn tương đối nguyên vẹn và họ đã nhìn thấy các phương tiện quân sự và một số thùng trên tàu; nhưng các thợ lặn không thể biết liệu có bất kỳ chiếc thùng nào lưu giữ những gì còn lại của Căn phòng Hổ phách bị mất hay không.
Ông nói: “Lặn ở độ sâu 88 m là rất khó. Chúng tôi chỉ tập trung vào kiểm kê, quay video và chụp ảnh để làm tư liệu”.
Và ông vẫn chưa thể nói rõ khi nào hàng hóa bí ẩn của nó có thể được thu hồi: “Việc kiểm tra tải trọng có thể sẽ phải được thảo luận với Văn phòng Hàng hải ở Gdynia, Ba Lan và họ sẽ đưa ra quyết định cuối cùng”, ông nói.
Nguồn: NTDVN