Kim tự tháp là một trong những di tích cổ xưa bí ẩn của người Ai cập cổ đại. Công trình kiến trúc vĩ đại này được cho là nơi chôn cất của các vị vua Pharaon. Nhưng thực tế chúng chứa đựng rất nhiều điều bí ẩn mà cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa thể khám phá hết. Một trong số đó phải kể đến là kim tự tháp Menkaure.
Kim tự tháp Menkaure – kim tự tháp lớn thứ ba ở Cao nguyên Giza. (Ảnh: Commons.wikimedia)
Mặc dù nhỏ hơn kim tự tháp Khufu và Khafre, nhưng Kim tự tháp Menkaure được xây dựng bằng những tảng đá lớn hơn nhiều so với hai kim tự tháp trong số ba kim tự tháp ở cao nguyên Giza.
Với diện tích cơ sở nhỏ hơn một phần tư so với Kim tự tháp Khufu và Khafre, có chiều cao ban đầu khoảng 66 mét, Kim tự tháp Menkaure chỉ bằng một phần mười khối lượng xây dựng của Đại kim tự tháp Giza, được xây dựng bởi ông nội của Menkaure Khufu.
Mặc dù là kim tự tháp nhỏ nhất trong ba kim tự tháp ở cao nguyên Giza, nhưng kim tự tháp Menkaure trở nên rất hấp dẫn vì một số lý do.
“Menkaure có nghĩa là thần thánh”, Kim tự tháp Menkaure có diện tích cơ sở là 102,2 x 104,6 mét (335 ft × 343 ft) hoặc 200 cubit (nguyên bản). Được xây dựng bằng đá vôi và đá granite. Kim tự tháp này rất độc đáo vì mười sáu lớp đầu tiên của nó được làm bằng đá granite đỏ, tạo cho kim tự tháp một dáng vẻ bên ngoài vô cùng đặc biệt.
Kim tự tháp Giza vĩ đại được xây dựng cuối cùng
Lý do tại sao kích thước của kim tự tháp này nhỏ hơn nhiều so với Khufu và Khafre, có thể liên quan đến diện tích chung của cao nguyên Giza. Các nhà khảo cổ học cho rằng những người xây dựng cổ đại chỉ đơn giản là không có đủ chỗ để xây một kim tự tháp đồ sộ khác tại cao nguyên này.
Một lý do khác giải thích tại sao kim tự tháp Menkaure lại nhỏ hơn cả có thể liên quan đến khu phức hợp đền thờ của kim tự tháp. Các nhà nghiên cứu nói rằng Pharaon Menkaure xây tự tháp này có thể đã chú trọng nhiều hơn đến các ngôi đền và tài sản của họ thay vì chú trọng về kim tự tháp như là điểm đánh dấu lăng mộ cá nhân của ông. Ý tưởng này, theo các nhà Ai Cập học, có thể bắt nguồn từ thời trị vì của vị cha của Menkaure, Pharaon Khafre, người đàn ông được cho là cũng đã ủy thác tạc tượng Nhân sư.
Đối với các kim tự tháp có kích thước nhỏ và được làm từ các vật liệu kém chất lượng hơn, thì các ngôi đền bên trong kim tự tháp lại được chú trọng hơn và được mở rộng cả về kích thước và độ tinh tế, dẫn đến các cấu trúc đa dạng và phức tạp hơn nhiều.
Mặc dù kích thước của kim tự tháp này tương đối nhỏ hơn so với những cái khác, nhưng những người xây dựng đã tạo ra một kim tự tháp với kết cấu phức tạp, sử dụng một lượng lớn đá granite, tốn kém hơn nhiều so với khai thác và vận chuyển đá vôi mềm hơn.
Điều này cho thấy thực tế là mặc dù Pharaon Menkaure rất chú trọng vào ngôi đền bên trong kim tự tháp của mình, nhưng ông muốn xây dựng một kim tự tháp chắc chắn và độc đáo.
Nội thất của kim tự tháp Menkaure cũng tương tự như các kim tự tháp khác. Lối vào ban đầu của kim tự tháp cao hơn bốn mét so với chân đế mặt phía Bắc.
Từ đó, có một lối đi dẫn xuống khoảng 32 mét, nơi đó có một căn phòng nằm ngang được xây dựng. Trên các bức tường có một loạt các tấm chạm khắc mô-típ cửa giả cao và cách điệu được lặp đi lặp lại vẫn còn nguyên.
Trên thực tế, điều này khá độc đáo vì nó là yếu tố trang trí thuần túy đầu tiên trong một kim tự tháp kể từ kim tự tháp Step của Djoser.
Từ một lối đi ngang đưa chúng ta đến một gian phòng hình chữ nhật bên trong kim tự tháp, theo hướng Đông-Tây. Các nhà kiến trúc đã xây dựng căn phòng này ngay tại đầu phía Đông, bên dưới trục dọc của cấu trúc.
Từ đó, một lỗ thông gió mở ra nằm phía bên trên bức tường của lối đi vào. Nó dẫn đến hư không: sau một lối đi hẹp và ngắn, đường đi dốc xuống và kết thúc ở lõi của kim tự tháp. Đây có lẽ là một phần của cấu trúc bị bỏ hoang bên trong kim tự tháp.
Lối đi này có thể đã bị bỏ hoang khi những người xây dựng hạ thấp sàn của mái vòm. Một đoạn dốc ngắn từ giữa sàn của gian nhà và đưa chúng ta xuống căn phòng được xác định là phòng để xác ướp. Hầm chứa xác ướp của Pharaoh Menkaure được xây dựng bên trong một không gian hình chữ nhật được chạm khắc nổi trên nền nhà và được bọc bằng đá granite.
Bên trong Kim tự tháp Menkaure
Vào thời điểm các học giả chính thống bước vào căn phòng, nội thất bên trong của kim tự tháp – được cho là – đã bị cướp mất. Nắp quan tài bị mất, và các mảnh xương nằm rải rác của một người đàn ông được phát hiện trong buồng trên.
Phòng bên trong Kim tự tháp Menkaure. (Ảnh: Jon Bodsworth/Cơ quan lưu trữ Ai Cập)
Quan tài được cho là của Pharaoh Menkaure, đã bị mất tích trên biển, con tàu Beatrice bị chìm khi đang vận chuyển nó từ Ai Cập đến Anh. Tuy nhiên, người ta ghi lại rằng cỗ quan tài này có chứa một quan tài bằng gỗ kỳ lạ được cho là có khắc hình Menkaure. Thật kỳ lạ, kiểu dáng của quan tài lại không có từ thời Menkaure mà ít nhất cũng là vào thời kỳ Saite.
Các chuyên gia thu nhặt những mảnh xương còn sót lại từ buồng trên bên trong kim tự tháp Menkaure có niên đại từ thời Christina, cũng như nhiều đồ vật khác trong căn phòng, nó cũng chứa đựng nhiều bí ẩn thú vị.
Điều này có nghĩa là xác ướp của Menkaure đã không được tìm thấy, cũng như xác ướp của Khufu và Khafre đều đã bị mất tích.
Những bí ẩn về Kim tự tháp Menkaure
Kim tự tháp Menkaure được xây dựng chính xác vào niên đại nào thì tới nay vẫn còn là một bí ẩn sâu sắc vì không có văn bản cổ nào đề cập đến mục đích hoặc việc xây dựng của nó.
Tuy nhiên, các nhà Ai Cập học cho rằng kim tự tháp rất có thể được hoàn thành vào khoảng 2.500 năm trước Công nguyên, trong Vương triều thứ tư của Ai Cập cổ đại. Tổng thể tích của kim tự tháp xấp xỉ 235.183 mét khối (8.305.409 cu ft). Chiều cao thực tế của nó là 65 mét. Tên của Kim tự tháp được cho là “Menkaure is Divine” (Menkaure là thần thánh).
Tuổi chính xác của kim tự tháp còn là một câu đố bí ẩn vì các nhà Ai Cập học vẫn chưa thể xác định chính xác triều đại của Menkaure.
Mặc dù thực tế là kim tự tháp Menkaure được xây dựng không ấn tượng bằng hai kim tự tháp lớn khác ở Giza, nhưng quần thể đền bên trong Kim tự tháp còn hoành tráng hơn nhiều so với Kim tự tháp lớn. Các ngôi đền thường là cấu trúc riêng biệt nhưng được kết nối với nhau và đặt liền kề với lăng mộ của Pharaoh.
Kim tự tháp có một đường thẳng đứng, khổng lồ mở ra khoảng không gian có mặt ở phía Bắc. Nó được tạo ra sau khi có thế lực muốn phá hủy các Kim tự tháp ở Giza, bắt đầu với cái nhỏ nhất. Kẻ phá hoại đó được cho là Al-Azizi Osman bin Salahadin Yusuf, vào cuối thế kỷ 12. Các công nhân do Al-Aziz thuê đã ở lại gần kim tự tháp trong 8 tháng nhưng cuối cùng cảm thấy việc phá dỡ là vô cùng khó khăn.Theo báo cáo, họ chỉ có thể loại bỏ một hoặc hai viên đá mỗi ngày.
Chân đế của kim tự tháp Menkaure, bên cạnh lối vào phía Bắc của kim tự tháp. (Ảnh: Wikimedia Commons)
Quan sát Kim tự tháp Menkaure có thể thấy là nó được xây dựng một cách vội vàng. Các công nhân có thể đã xây dựng kim tự tháp trong nhiều giai đoạn khác nhau, bởi vì người ta phát hiện một thực tế là có nhiều loại vật liệu và các kỹ thuật khác nhau ở kim tự tháp này. Mặc dù tổng thể tích của kim tự tháp Menkaure không vượt quá tổng thể tích 250.000 m³ – 1/10 của Khufu – nhưng nó có các khối đá lớn hơn nhiều so với kim tự tháp của Khufu.
Các bề mặt của kim tự tháp Menkaure không hoàn hảo và các viên đá dường như được sắp xếp thiếu hài hòa so với hai kim tự tháp Giza còn lại. Ban đầu, kim tự tháp được cho là đã được bao phủ hoàn toàn bằng đá granite Aswan đỏ ngoạn mục, nhưng cái chết sớm của Menkaure được cho là nguyên nhân khiến những người xây dựng sử dụng đá vôi Tura trắng để thay thế.
Mặc dù cỗ quan tài từ bên trong Kim tự tháp Phòng vua đã bị mất tích trên biển khi con tàu Beatrice chìm vào ngày 13 tháng 10 năm 1838, giữa nước Malta và thuộc địa Cartagena, trên đường đến Vương quốc Anh, tuy nhiên nắp của cỗ quan tài vẫn còn tồn tại và được lưu giữ tại bảo tàng nước Anh cho đến ngày nay.
Dù với kỹ thuật hiện đại, chúng ta cũng không thể dựng lại công trình vĩ đại này do vẫn chưa biết chính xác cách thức xây dựng của người Ai Cập cổ đại.
Con người với kích thước nhỏ bé mà lại xây dựng được những công trình kiến trúc to lớn và vĩ đại như thế thật là khó mà tin nổi. Giả sử như nó được xây dựng bằng những người khổng lồ cao 5 mét thì việc xây dựng kim tự tháp đối với họ cũng chỉ như là con người chúng ta xây nhà ngày nay.
Những di tích còn lại của khu lăng mộ Giza đã thu hút rất nhiều khách du lịch từ thời cổ đại tới nay chính là biểu tượng của trí tuệ và văn minh, văn hóa của một thời kỳ tiền sử.
Nguồn: NTDVN
- Bí ẩn về 3 kim tự tháp Ai Cập cổ đại
- Khám phá ra bí ẩn của Đại Kim tự tháp lừng danh của Ai Cập
- Vén màn lịch sử: Đại Kim tự tháp Ai Cập đã từng có công nghệ siêu việt và vĩ đại, được xây dựng bởi những người khổng lồ 5m?