Các khám phá khoa học vũ trụ, vật lý và sinh học đã khiến nhiều nhà khoa học phải thừa nhận rằng vũ trụ và sự sống trên hành tinh chính là một phần của một thiết kế lớn. Nhiều nhà khoa học bây giờ đang nói nói về Đấng Sáng Thế, chỉ có Người mới có thể sáng tạo và thiết kế ra sự hoàn hảo vô cùng to lớn của Vũ trụ này. Vậy Tạo hóa có thực sự tồn tại không? Giáo sư Monica Grady, thuộc Khoa học Hành tinh và Không gian, Đại học Mở, Úc đã chia sẻ về vấn đề này dưới góc nhìn từ các định luật vật lý.
Những người tín Thần thì luôn có cuộc sống tuân theo các nguyên lý của Vũ trụ, tuân thủ các giá trị đạo đức tối thượng và họ ngày càng tiếp cận được đến với Thần. (Ảnh minh họa: Sabin_999/Pixabay)
“Tôi vẫn tin vào Chúa (bây giờ tôi là một người vô thần) khi tôi nghe câu hỏi sau đây tại một cuộc hội thảo, lần đầu tiên được đặt ra bởi Einstein, và đã bị choáng váng bởi sự sang trọng và sâu sắc của nó: ‘Nếu có một vị Chúa đã tạo ra toàn bộ vũ trụ và TẤT CẢ định luật vật lý của nó, Chúa có tuân theo luật riêng của Chúa không? Hay Chúa có thể thay thế các định luật của chính mình, chẳng hạn như di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng và do đó có thể ở hai nơi khác nhau cùng một lúc?’. Câu trả lời có thể giúp chúng ta chứng minh liệu Chúa có tồn tại hay không hay đó là nơi mà chủ nghĩa khoa học thực chứng và đức tin tôn giáo giao thoa, mà KHÔNG có câu trả lời đúng?” – David Frost, 67 tuổi, Los Angeles.
Tôi đã ở trong tình trạng phong tỏa khi nhận được câu hỏi này và ngay lập tức bị cuốn hút. Không có gì ngạc nhiên về thời điểm mà câu hỏi được đặt ra – các sự kiện bi thảm, chẳng hạn như đại dịch, thường khiến chúng ta đặt câu hỏi về sự tồn tại của Chúa: nếu có một Chúa nhân từ, tại sao một thảm họa như thế này lại xảy ra? Vì vậy, ý tưởng rằng Chúa có thể bị “ràng buộc” bởi các quy luật vật lý – vốn cũng chi phối hóa học và sinh học và do đó là các giới hạn của khoa học y tế – là một điều thú vị để khám phá.
Nếu Chúa không thể phá vỡ các định luật vật lý, thì có lẽ Ngài sẽ không mạnh mẽ như bạn mong đợi ở một đấng tối cao. Nhưng nếu Ngài có thể, vậy tại sao chúng ta không thấy bất kỳ bằng chứng nào về việc các định luật vật lý đã từng bị phá vỡ trong vũ trụ?
Để giải quyết vấn đề, hãy chia nhỏ nó một chút. Thứ nhất, Chúa có thể du hành nhanh hơn ánh sáng không? Hãy xem xét vấn đề này ở bề nổi của nó. Ánh sáng truyền đi với tốc độ xấp xỉ 299.500 km mỗi giây. Ở trường, chúng ta học được rằng không gì có thể di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng – ngay cả tàu USS Enterprise trong phim Star Trek khi các tinh thể dilithium của nó được chỉnh ở mức tối đa.
Nhưng sự thật có đúng như vậy không? Một vài năm trước, một nhóm các nhà vật lý cho rằng các hạt gọi là tachyon di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng. May mắn thay, sự tồn tại của chúng như các hạt thực được coi là rất khó xảy ra. Nếu chúng tồn tại, chúng sẽ có một khối lượng tưởng tượng và kết cấu không gian và thời gian sẽ trở nên méo mó – dẫn đến vi phạm quan hệ nhân quả (và có thể khiến Chúa đau đầu).
Có vẻ như, cho đến nay, chưa có vật thể nào được quan sát có thể di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng. Điều này tự nó không nói bất cứ điều gì về Chúa. Nó chỉ củng cố kiến thức rằng ánh sáng thực sự truyền đi rất nhanh.
Vũ trụ đang tiếp tục giãn nở
Mọi thứ trở nên thú vị hơn một chút khi bạn xem xét xem ánh sáng đã truyền đi bao xa kể từ thời điểm ban đầu. Giả sử có một Vụ nổ lớn đúng như thuyết vũ trụ xưa nay và tốc độ ánh sáng là 3 x 10 mũ 5 km/s, thì chúng ta có thể tính toán rằng ánh sáng đã di chuyển khoảng 10 mũ 23 km trong 13,8 tỷ năm tồn tại của vũ trụ. Hay nói đúng hơn là sự tồn tại của vũ trụ có thể quan sát được.
Vũ trụ đang giãn nở với tốc độ xấp xỉ 70km/s trên mỗi Mpc (1 Mpc = 1 Megaparsec tương đương 30 tỷ tỷ km), vì vậy ước tính hiện tại cho thấy khoảng cách tới rìa vũ trụ là 46 tỷ năm ánh sáng. Khi thời gian trôi qua, thể tích không gian tăng lên và ánh sáng phải di chuyển lâu hơn để đến được với chúng ta.
Có rất nhiều vũ trụ ngoài kia mà chúng ta có thể quan sát được, nhưng vật thể ở xa nhất mà chúng ta từng thấy là một thiên hà, GN-z11, được quan sát bởi Kính viễn vọng Không gian Hubble. Khoảng cách này xấp xỉ 10 mũ 23 km hoặc 13,4 tỷ năm ánh sáng, có nghĩa là phải mất 13,4 tỷ năm ánh sáng từ thiên hà mới đến được với chúng ta. Nhưng khi ánh sáng bắt đầu di chuyển, thiên hà này chỉ cách thiên hà của chúng ta, Dải Ngân hà, khoảng 3 tỷ năm ánh sáng.
Chúng ta không thể quan sát hoặc nhìn thấy toàn bộ vũ trụ đã phát triển kể từ Vụ nổ lớn vì không đủ thời gian để ánh sáng từ phần giây đầu tiên đến được với chúng ta. Một số người cho rằng chúng ta không thể chắc chắn liệu các định luật vật lý có thể bị phá vỡ ở các vùng vũ trụ khác hay không – có lẽ chúng chỉ là những định luật tình cờ, cục bộ. Và điều đó dẫn chúng ta đến một thứ còn lớn hơn cả Vũ trụ.
Đa vũ trụ
Nhiều nhà vũ trụ học tin rằng vũ trụ có thể là một phần của vũ trụ mở rộng hơn, một đa vũ trụ, nơi nhiều vũ trụ khác nhau cùng tồn tại nhưng không tương tác. Ý tưởng về đa vũ trụ được lý thuyết vũ trụ giãn nở củng cố – ý tưởng cho rằng vũ trụ giãn nở rất lớn trước khi nó được 10 mũ -32 giây tuổi. Vũ trụ giãn nở là một lý thuyết quan trọng vì nó có thể giải thích tại sao vũ trụ có hình dạng và cấu trúc mà chúng ta thấy xung quanh mình.
Nhưng nếu vũ trụ có thể giãn nở một lần, thì tại sao nó lại không xảy ra nhiều lần? Từ các thí nghiệm, chúng ta biết rằng các dao động lượng tử có thể làm phát sinh các cặp hạt đột ngột xuất hiện, chỉ để biến mất trong giây lát sau đó. Và nếu những dao động như vậy có thể tạo ra các hạt, tại sao nó không tạo ra toàn bộ nguyên tử hoặc vũ trụ? Có ý kiến cho rằng, trong thời kỳ giãn nở hỗn loạn, không phải mọi thứ đều diễn ra với tốc độ như nhau – các dao động lượng tử trong quá trình mở rộng có thể tạo ra bong bóng nổ để trở thành vũ trụ theo đúng nghĩa của chúng.
Đa vũ trụ là đề tài mà Vật lý lượng tử đang cố gắng tiếp cận. (Ảnh: Geralt/Pixabay)
Nhưng làm thế nào để Chúa phù hợp với đa vũ trụ? Một vấn đề đau đầu đối với các nhà vũ trụ học là vũ trụ của chúng ta dường như đã được tinh chỉnh để sự sống tồn tại. Các hạt cơ bản được tạo ra trong vụ nổ lớn có các đặc tính chính xác để cho phép hình thành hydro và deuterium – những chất tạo ra những ngôi sao đầu tiên.
Các quy luật vật lý điều chỉnh phản ứng hạt nhân trong những ngôi sao này sau đó đã tạo ra những thứ mà từ đó sự sống được tạo ra – carbon, nitơ và oxy. Vậy tại sao tất cả các quy luật và thông số vật lý trong vũ trụ lại có những giá trị cho phép các ngôi sao, hành tinh và cuối cùng là sự sống phát triển?
Một số người cho rằng đó chỉ là một sự trùng hợp may mắn. Những người khác nói rằng chúng ta không nên ngạc nhiên khi thấy các quy luật vật lý thân thiện với sinh học – sau cùng thì chúng đã tạo ra chúng ta, vậy chúng ta còn thấy gì nữa? Tuy nhiên, một số người theo thuyết hữu thần lại cho rằng nó chỉ ra sự tồn tại của Chúa, người đã tạo ra những điều kiện thuận lợi đó.
Nhưng Chúa không phải là một lời giải thích khoa học hợp lệ. Thay vào đó, lý thuyết về đa vũ trụ giải quyết được bí ẩn vì nó cho phép các vũ trụ khác nhau có các quy luật vật lý khác nhau. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi chúng ta tình cờ thấy mình ở một trong số ít vũ trụ có thể hỗ trợ sự sống. Tất nhiên, bạn không thể bác bỏ ý kiến cho rằng một vị Chúa có thể đã tạo ra đa vũ trụ.
Tất cả đều là giả thuyết, và một trong những lời chỉ trích lớn nhất đối với các lý thuyết về đa vũ trụ là bởi vì dường như không có tương tác nào giữa vũ trụ của chúng ta và các vũ trụ khác, nên khái niệm về đa vũ trụ không thể được kiểm nghiệm trực tiếp.Sự kỳ lạ về lượng tử
Bây giờ, chúng ta hãy xem xét liệu Chúa có thể ở nhiều nơi cùng một lúc hay không. Phần lớn khoa học và công nghệ chúng ta sử dụng trong khoa học vũ trụ dựa trên lý thuyết phản trực giác về thế giới nhỏ bé của các nguyên tử và hạt được gọi là cơ học lượng tử.
Lý thuyết cho phép một thứ gọi là vướng víu lượng tử: các hạt kết nối một cách ma quái. Nếu hai hạt vướng vào nhau, bạn sẽ tự động thao túng đối tác của một hạt khi bạn thao tác với hạt đó, ngay cả khi chúng ở rất xa nhau và không có tương tác giữa hai hạt. Có nhiều mô tả tốt hơn về sự vướng víu lượng tử mà tôi đưa ra ở đây – nhưng điều này đủ đơn giản để tôi có thể làm theo.
Hãy tưởng tượng một hạt phân rã thành hai hạt con, A và B. Các thuộc tính của các hạt con phải cộng với các tính chất của hạt ban đầu – đây là nguyên tắc bảo toàn. Ví dụ, tất cả các hạt đều có thuộc tính lượng tử gọi là ‘quay’ – đại khái là chúng chuyển động như thể là kim la bàn nhỏ xíu. Nếu hạt ban đầu có độ ‘quay’ là 0, một trong hai hạt con phải có độ ‘quay’ dương và hạt kia là âm, điều này có nghĩa là mỗi hạt A và B có 50% cơ hội có độ quay dương hoặc âm. (Trong cơ học lượng tử, theo định nghĩa thì các hạt ở trong hỗn hợp các trạng thái khác nhau cho đến khi ta thực sự đo được chúng.)
Các thuộc tính của A và B không độc lập với nhau – chúng đan vào nhau – ngay cả khi chúng nằm trong các phòng thí nghiệm riêng biệt trên các hành tinh riêng biệt. Nếu bạn đo độ quay của A và đó là số dương, thì hãy tưởng tượng một người khác đo độ quay của B vào một cùng lúc. Để đúng nguyên tắc bảo toàn, thì B đo được phải là âm.
Nhưng – và đây là điểm mọi thứ trở nên nhập nhằng – giống như hạt con A, hạt con B có xác suất dương là 50:50, vì vậy trạng thái quay của nó ‘trở thành’ âm vào lúc mà trạng thái của A được đo là dương. Nói cách khác, thông tin về trạng thái quay được luân chuyển giữa hai hạt con ngay lập tức. Sự chuyển giao thông tin lượng tử như vậy rõ ràng xảy ra nhanh hơn tốc độ ánh sáng. Do chính Einstein đã mô tả vướng víu lượng tử là “hành động ma quái ở khoảng cách xa”, tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều có thể tha thứ cho việc phát hiện ra một hiệu ứng khá kỳ lạ này.
Thông tin lượng tử
Vì vậy, có một thứ gì đó nhanh hơn tốc độ ánh sáng: thông tin lượng tử. Điều này không chứng minh hay phản bác Chúa, nhưng nó có thể giúp chúng ta nghĩ về Chúa dưới góc độ vật lý – có thể giống như một cơn mưa rào của các hạt vướng víu, chuyển thông tin lượng tử qua lại, và như vậy chiếm giữ nhiều nơi cùng một lúc? Thậm chí nhiều vũ trụ cùng một lúc?
Liệu có phải là Chúa quay những chiếc đĩa có kích của dải ngân hà trong lúc tung hứng các trái cầu hành tinh? (Ảnh: NASA)
Tôi có hình ảnh này về Chúa giữ cho các đĩa có kích thước thiên hà quay trong khi tung hứng các quả bóng có kích thước hành tinh – tung các bit thông tin từ vũ trụ này sang vũ trụ khác, để giữ cho mọi thứ chuyển động. May mắn thay, Chúa có thể đa nhiệm – giữ cho cấu trúc của không gian và thời gian hoạt động. Tất cả những gì cần có là một chút niềm tin.
Bài luận này đã gần trả lời được các câu hỏi đặt ra chưa? Tôi nghi ngờ là không: nếu bạn tin vào Chúa (như tôi), thì ý tưởng về việc Chúa bị ràng buộc bởi các định luật vật lý là vô nghĩa, bởi vì Chúa có thể làm mọi thứ, thậm chí đi nhanh hơn cả ánh sáng. Nếu bạn không tin vào Chúa, thì câu hỏi này cũng vô lý không kém, bởi vì không có Chúa và không gì có thể truyền đi nhanh hơn ánh sáng. Có lẽ câu hỏi này thực sự là một câu hỏi dành cho những người theo thuyết nông học, những người không biết liệu có Chúa hay không.
Đây thực sự là nơi mà khoa học và tôn giáo khác nhau. Khoa học đòi hỏi bằng chứng, trong khi tôn giáo đòi hỏi niềm tin. Các nhà khoa học không cố gắng chứng minh hoặc bác bỏ sự tồn tại của Chúa vì họ biết rằng không có một thử nghiệm nào có thể phát hiện ra Chúa. Và nếu bạn tin vào Chúa, việc các nhà khoa học khám phá ra gì về vũ trụ không quan trọng – bất kỳ vũ trụ nào cũng có thể được coi là phù hợp với Chúa.
Quan điểm của chúng ta về Chúa, vật lý hay bất cứ thứ gì khác cuối cùng phụ thuộc vào quan niệm. Quan niệm hình thành từ kinh nghiệm và kiến thức của mỗi người. Những người tín Thần thì luôn có cuộc sống tuân theo các nguyên lý của Vũ trụ, tuân thủ các giá trị đạo đức tối thượng và họ ngày càng tiếp cận được đến với Thần.
Nguồn: NTDVN – Theo The Conversation
- Những khuôn mặt ‘ma quái’ ẩn hiện trên sàn nhà ở Tây Ban Nha làm đau đầu giới khoa học
- 7 bí ẩn về Kim tự tháp Menkaure – lớn thứ ba tại cao nguyên Giza
- Cuộn “Biển Chết”: Bản thảo quan trọng nhất mọi thời đại được tìm thấy ở sa mạc Judean