Jackson Oswalt ở Memphis (tiểu bang Tennessee, Mỹ) là một học sinh lớp 8 và hoàn toàn bình thường trong hầu hết các môn học. Cậu chơi quần vợt và chạy bộ khắp… tiểu bang. Cậu rất rành trò chơi điện tử Fortnite. Nhưng trên hết, cậu nhóc 14 tuổi này thích tìm tòi khám phá. Lò phản ứng hạt nhân mà cậu đang sở hữu tại nhà, đã được chế tạo từ tuổi 12.
Nhà nghiên cứu 14 tuổi Jackson Oswalt đứng trước lò phản ứng tổng hợp hạt nhân do cậu tự chế tạo
Những người trẻ làm nên việc lớn
Sở thích khác thường của Oswalt đến từ rất sớm lúc cậu bé nghe được câu chuyện của Taylor Wilson, cũng là một học sinh 14 tuổi, đã tự mày mò chế tạo lò phản ứng tổng hợp hạt nhân ngay trong nhà để xe của gia đình ở Reno (tiểu bang Nevada) ngay từ năm 2008, và trở thành người trẻ nhất thế giới đạt thành tựu tổng hợp hạt nhân.
Thành tích của Taylor Wilson đã nhận được không ít lời khen ngợi và đánh giá cao, cả Tổng thống Barack Omaba khi đó cũng để mắt tới. Ngày nay ở tuổi 24, Wilson đang làm việc trong tư cách một nhà nghiên cứu những cách tổng hợp hạt nhân hiệu quả hơn.
Danh hiệu người trẻ nhất tổng hợp hạt nhân của Taylor Wilson bị lật đổ vào tháng Giêng năm 2018, khi Jackson Oswalt cũng làm được điều đó ở tuổi 12.
Những kết quả của Oswalt đã được xác minh bởi các thành viên của một diễn đàn gọi là Fusor.net – nơi quy tụ các nhà vật lý và những người có cùng sở thích hạt nhân, và đã đưa tên tuổi Jackson Oswalt thành người trẻ nhất từ trước tới nay tự chế tạo ra một lò phản ứng tổng hợp hạt nhân.
Muốn làm nên kỳ tích, đầu tiên Oswalt phải có được sách vở lòng về tổng hợp hạt nhân – một quy trình về các nguyên tử bị đập vỡ với nhau để tạo ra năng lượng.
Để đạt được tổng hợp hạt nhân, cần phải tạo ra nhiệt độ tới 100 triệu độ C, đồng nghĩa rằng quy trình này thật sự dùng nhiều năng lượng hơn việc sản xuất. Và các nhà khoa học đang tìm cách để thay đổi điều này.
Nhưng kỹ sư nhí Jackson Oswalt đã quyết định chấp nhận thử thách, bắt đầu nghiên cứu bằng cách tự xây dựng lò phản ứng tổng hợp hạt nhân theo cách của riêng mình – bằng các công cụ mà cậu cần, bất cần bao lâu để làm xong.
Jackson Oswalt giới thiệu phác họa về lò phản ứng hạt nhân
Biến ước mơ thành sự thật
Những ngày tháng thơ ấu, Oswalt dành nhiều thì giờ trong xưởng gỗ của ông nội, nơi tôi luyện cho cậu sự tự tin để nuôi giấc mơ về lò phản ứng hạt nhân. Cậu bắt đầu tham khảo cách mà những người khác tự xây dựng lò phản ứng hạt nhân của họ. Rồi Oswalt bắt đầu liệt kê một danh sách những linh kiện cần thiết và tốn gần 10.000 USD.
May mắn cho Oswalt là dù cha mẹ hết sức bối rối trước ý định của con trai, nhưng ông bà hoàn toàn ủng hộ. Hãng tin Motherboard dẫn lời người cha Chris Oswalt: “Vì suy nghĩ của tôi không giống với Jackson, nên khái niệm về tổng hợp hạt nhân là con số 0. Tuy nhiên là cha mẹ mà có con như thế thì quả cũng rất đỗi tự hào”.
Tại nhà cha mẹ ở Memphis, Oswalt bắt đầu dành những lúc rỗi rãi để tự chế tạo ra lò phản ứng ngay trong phòng chơi cũ mà cậu đã chuyển đổi nó thành phòng thí nghiệm của mình. Cậu đã chọn những bài học từ những người đã thành công trước đây nhằm giúp cho dự án của mình trở nên tốt hơn, chủ yếu là quan tâm đến những sai sót.
Làm việc với nguồn điện hơn 50.000 volt và vật liệu bức xạ không khiến cho Oswalt toát mồ hôi. Nhưng cha mẹ kỹ sư nhí đã khuyến khích con trai nên tham khảo ý kiến những người khác để có được những hướng dẫn tốt hơn, bảo đảm an toàn hơn. Nhưng hai ông bà không thành công trong việc tìm ra một nhà vật lý hạt nhân uy tín, vì thế họ làm việc với giáo viên dạy vật lý của Oswalt. Gia đình cũng tranh thủ tham khảo ý kiến của các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện nghiên cứu nhi đồng St.Jude (Memphis) nhằm giúp con trai có ý thức bảo vệ an toàn từ bức xạ.
Trước sự động viên của cha mẹ và những người xung quanh, Oswalt tự dựng lò phản ứng cho chính mình. Nhà nghiên cứu trẻ tâm sự: “Một phần của việc nghiên cứu, tôi đã giữ bí mật với cả bạn bè của mình. Ngay cả bạn bè thân thiết, tôi cũng chỉ nói chung chung. Còn các giáo viên thì họ không tin tôi”.
Nhưng một khi những người xung quanh để ý tới việc Oswalt làm, ai nấy đều rất ấn tượng, sửng sốt và rồi thì quay sang ủng hộ. Trong thời gian dựng lò phản ứng, Oswalt thường xuyên đăng những bài của mình trên diễn đàn Fusor.net nhằm xin ý kiến và các gợi ý chỉ bảo.
Một năm sau khi bắt đầu xây dựng lò phản ứng và ngay trước sinh nhật tuổi 13 của mình, Oswalt đã tổng hợp được hạt nhân và cậu đăng các kết quả lên diễn đàn để cùng kiểm chứng. Sau khi xem xét các kết quả do Oswalt cung cấp, ông Richard Hull, quản trị viên của diễn đàn Fusor.net và cũng là một kỹ sư điện tử, đã thừa nhận Jackson Oswalt là người trẻ nhất đạt được thành tựu tổng hợp hạt nhân!
Đối với Jackson Oswalt, sự thành công này mới chỉ là bước đệm. Mặc dù đã đạt được tổng hợp hạt nhân vào đầu năm 2018, nhưng gần đây Oswalt mới bắt đầu thảo luận công khai về thành tựu này. Người cha, Chris Oswalt, chia sẻ: “Jackson là một đứa trẻ thông minh nhưng cháu rất khiêm tốn khi đánh giá về mình”. Oswalt đang lên kế hoạch dựng lò phản ứng kế tiếp bằng cách dùng phương pháp Tokamak hình cầu, cách này dùng để bẫy năng lượng khác với lò phản ứng mà cậu vừa chế tạo.
Jackson Oswalt cũng quyết định theo đuổi vật lý hạt nhân như một nghề nghiệp bởi vì cậu nghĩ rằng có thể khai thác hiệu quả nhất lò phản ứng hạt nhân. Người cha Chris Oswalt quả quyết: “Thằng nhỏ chắc chắn sẽ đi đầu”.
Oswalt cũng bày tỏ sự quan tâm tới việc thành lập một tổ chức nhằm giúp trẻ em được tài trợ để thực hiện các dự án khoa học như bản thân cậu đã làm. Jackson Oswald khẳng định: “Tôi nhận thức một điều là người ta thường mặc định rằng những đứa trẻ nhỏ tuổi chả làm nên trò trống gì. Nhưng trẻ em chiếm một lượng lớn dân số, và một số ít trong chúng thực sự rất có tài mà nếu không được có điều kiện biến giấc mơ thành sự thật thì quả là uổng phí!”.
Nguồn: Giáo Dục Thời Đại